Producenci drobiu: Obawy przed liberalizacją handlu z Mercosurem i Ukrainą oraz zagrożeniem dla bezpieczeństwa żywnościowego
Polscy i europejscy producenci drobiu biją na alarm w związku z umowami handlowymi z krajami Mercosuru oraz Ukrainą. W ocenie Krajowej Rady Drobiarstwa – Izby Gospodarczej (KRD-IG), ich wdrożenie może doprowadzić do poważnych konsekwencji dla rodzimej branży drobiarskiej oraz bezpieczeństwa żywnościowego w Unii Europejskiej.
Umowa z Mercosurem – kluczowe zagrożenie
6 grudnia 2024 roku Komisja Europejska oraz państwa Mercosuru (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj) ogłosiły porozumienie o partnerstwie, w tym kontrowersyjny element dotyczący liberalizacji handlu. Umowa przewiduje import dwóch kontyngentów bezcłowych mięsa drobiowego o łącznym wolumenie 30 tys. ton w pierwszym roku obowiązywania. Docelowo, w szóstym roku, wielkość ta wzrośnie do 180 tys. ton, co odpowiada rocznej produkcji Finlandii, Danii i Szwecji łącznie.
Eksperci podkreślają, że już dziś 25% mięsa z piersi kurczaka spożywanego w UE pochodzi spoza Wspólnoty. Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów, Importerów i Eksporterów Mięsa Drobiowego (AVEC), proponowany dodatkowy kontyngent spowoduje, że łączny import mięsa drobiowego do UE wyniesie 1,1 mln ton, czyli 7-8% unijnej produkcji.
Dariusz Goszczyński, prezes KRD-IG, zaznacza, że europejscy producenci są obciążeni najwyższymi na świecie standardami produkcji, które wynikają z unijnego Zielonego Ładu i strategii „Od pola do stołu”. Produkty importowane z Mercosuru nie będą musiały spełniać tych samych norm, co postawi unijnych producentów w nierównej sytuacji konkurencyjnej.
Ryzyko dla unijnego rynku i konsumentów
Zdaniem AVEC, umowa z Mercosurem może wpłynąć negatywnie na bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważony rozwój oraz strategiczną autonomię UE. Liberalizacja handlu grozi podważeniem konkurencyjności europejskich producentów oraz może skutkować ograniczeniem rodzimej produkcji drobiu.
Problem ten jest szczególnie dotkliwy dla Polski, która jest liderem w UE pod względem produkcji mięsa drobiowego. W 2023 roku eksport polskiego drobiu wyniósł 1,7 mln ton o wartości ponad 4 mld euro. Według KRD-IG, dalsze otwarcie rynku na produkty z krajów o niższych standardach może zniszczyć ten sektor gospodarki.
Kwestia ukraińskiego drobiu
Oprócz porozumienia z Mercosurem, dodatkowe zagrożenie stanowi liberalizacja handlu z Ukrainą. Obecne rozporządzenie ograniczające przywóz ukraińskiego drobiu do 137 tys. ton obowiązuje tylko do czerwca 2025 roku. KRD-IG apeluje o wprowadzenie nowych umów, które uwzględnią kontyngenty na poziomie 90 tys. ton, czyli takim, jaki obowiązywał do 2022 roku.
Dariusz Goszczyński podkreśla, że konsumenci często nie są świadomi, skąd pochodzi mięso dostępne na rynku, zwłaszcza w sektorze HoReCa. Importowane produkty często trafiają do zakładów w innych krajach UE, gdzie są przepakowywane, co utrudnia identyfikację ich pochodzenia.
Apel branży drobiarskiej
Krajowa Rada Drobiarstwa oraz inne organizacje branżowe skupione w AVEC domagają się wprowadzenia przepisów, które jasno określą pochodzenie produktów mięsnych dostępnych na unijnym rynku. Wzywają również do zablokowania wejścia w życie umów w obecnym kształcie, aby chronić europejskich rolników i konsumentów.
„Bezpieczeństwo żywnościowe nie jest dane raz na zawsze” – ostrzega Goszczyński. Według niego, nierówne warunki konkurencji mogą prowadzić do ograniczenia produkcji w UE, co w dłuższej perspektywie wpłynie na strategiczną autonomię i bezpieczeństwo żywnościowe Wspólnoty.
Info:
