Rewolucja w najmie: Jak społeczne agencje najmu zmieniają polski rynek mieszkaniowy
W Polsce rozwija się nowy model wsparcia mieszkaniowego – społeczne agencje najmu (SAN). Chociaż ich liczba jest jeszcze stosunkowo niewielka, zaledwie kilkanaście funkcjonuje i kolejne są w trakcie tworzenia, eksperci dostrzegają w nich znaczący potencjał, szczególnie dla miast średniej wielkości, które borykają się z problemem wyludniania. SAN, działając we współpracy z gminami, oferują wynajem mieszkań osobom, które zarabiają za mało, aby móc sobie pozwolić na rynkowy najem, ale zarazem za dużo, by kwalifikować się do mieszkania socjalnego.
Pierwsze społeczne agencje najmu zaczęły powstawać w 2023 roku, po wprowadzeniu odpowiednich przepisów w 2021 roku. Proces ich tworzenia opóźnił wybuch wojny na Ukrainie, który skupił uwagę gmin na innych, pilnych zadaniach. Według Fundacji Habitat for Humanity Poland, która doradza gminom w tworzeniu SAN, obecnie w Polsce działa 11 takich agencji, a kilkanaście kolejnych jest w trakcie organizacji.
SAN mogą przybierać różne formy prawne, takie jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne, fundacje, stowarzyszenia, czy spółdzielnie socjalne. Ich głównym zadaniem jest dzierżawienie mieszkań od prywatnych właścicieli i wynajmowanie ich osobom w trudnej sytuacji życiowej lub finansowej. Dzięki gwarancjom terminowego uiszczania czynszu i utrzymania mieszkań w dobrym stanie, SAN są w stanie negocjować stawki najmu poniżej cen rynkowych.
Inicjatywa ta nie tylko wspiera osoby o niskich dochodach, ale również mobilizuje prywatnych właścicieli do włączenia się w obieg społeczny, co może przyczynić się do lepszego wykorzystania lokalnego zasobu mieszkaniowego. Oprócz tego, SAN łączą wynajem z szeroką ofertą usług wspierających, jak pomoc w aktywizacji zawodowej czy wsparcie dla rodzin, co może przyczynić się do stabilizacji sytuacji życiowej najemców.
W kontekście finansowym, SAN korzystają z różnych źródeł wsparcia, w tym z Europejskiego Funduszu Społecznego, co dodatkowo sprzyja ich rozwojowi i popularyzacji. Dzięki temu, społeczne agencje najmu mogą stać się ważnym elementem strategii walki z depopulacją, szczególnie w mniejszych gminach, gdzie dostęp do przystępnych cenowo mieszkań może przyciągnąć i zatrzymać młodych ludzi.
Zarówno dla gmin, jak i dla potencjalnych najemców, SAN oferują nowe możliwości – gminy mogą lepiej adresować lokalne potrzeby mieszkaniowe, a najemcy zyskują dostęp do stabilnych i przystępnych warunków mieszkaniowych. Pomimo, że droga do pełnej realizacji potencjału SAN w Polsce jest jeszcze długa, pierwsze kroki zostały już z powodzeniem wykonane, a ich rozwój może przynieść znaczące korzyści społeczne i ekonomiczne.
Źródło:
społeczne agencje najmu, rynek mieszkaniowy, Polska, zmiany w najmie, dostępność mieszkań, innowacje w mieszkaniówce
